Afscheid van Dorcas

Mijn favoriete Dorcas-foto.

Na 12,5 jaar bij Dorcas te hebben gewerkt, neem ik in maart 2013 (als medewerker) afscheid van deze mooie organisatie. Daarmee eindigt ook mijn blog 'Bij Dorcas'. Voor meer informatie over Dorcas: www.dorcas.nl.

Handen uit de mouwen

De jaaroverzichten in december stonden bol van de ‘crisisberichten’: de Europese pogingen om Griekenland overeind te houden, de problemen rond hypotheken en de ingestorte huizenmarkt, stijgende werkloosheid, noodzakelijke bezuinigingen op alles waar op bezuinigd kán worden. Bij de vorming van het nieuwe kabinet werd duidelijk dat onder meer op ontwikkelingssamenwerking opnieuw een miljard euro wordt gekort. Schrijnend nieuws als je tot de allerarmsten in de wereld behoort. Al met al kreeg je de indruk dat 2012 een jaar was dat maar beter snel vergeten kan worden.

Met het oog op al die sombere ontwikkelingen, vond ik het extra hartverwarmend dat het Glazen Huis in Enschede in de aanloop naar de kerstdagen een nieuw record aan giften mocht ontvangen, deze keer voor de bestrijding van babysterfte. Nederlanders zijn een volk van klagers en mopperaars, hoor je vaak. Maar we blijken met elkaar toch ook gulle gevers te zijn, zelfs in tijden dat het financieel wat minder gaat. Dat mogen we al jarenlang ook steeds bij Dorcas ervaren. Ondanks de onzekere tijden, konden we in 2012 weer vele duizenden mensen in Oost-Europa en Afrika helpen, dankzij de steun van onze trouwe donateurs en vrijwilligers.

Creativiteit

De grote creativiteit van die vrijwilligers verrast me vaak. Steeds weer worden er nieuwe manieren bedacht om geld in te zamelen voor de allerarmsten. Zo hoorde ik onlangs dat onze werkgroep op Schouwen-Duiveland in Zeeland vogelvoertaarten maakt en met succes verkoopt op alle markten die in de loop van de winter in de regio worden gehouden. De taarten zien er prachtig uit. Ze zijn er in verschillende formaten en vormen, zelfs in de vorm van cupcakes. Ze worden gemaakt van vet en vogelzaadjes, en versierd met appeltjes en pinda’s. De vrijwilligers steken er vele uren in, maar het levert dan ook heel wat geld op voor het goede doel. Je moet maar op het idee komen.

Het doet me denken aan de verschillende projecten die Dorcas ondersteunt waarin de creativiteit en (hand)vaardigheden van mensen worden ontwikkeld, zodat ze daarmee een eigen inkomen kunnen verdienen. Hiervoor krijgen ze een training en soms een microkrediet, waarna ze een eigen bedrijfje beginnen of met een diploma of certificaat op zak gaan solliciteren. Dit zijn misschien wel de mooiste projecten van Dorcas: ze maken mensen zelfstandig, zodat ze vervolgens geen hulp meer van anderen nodig hebben. In een industrieel gebied van de Soedanese hoofdstad Khartoem volgen op die manier jongeren een opleiding in verschillende technische vakken. Daarmee kunnen ze naderhand meteen in de directe omgeving een baan gaan zoeken. De studenten krijgen vakken zoals lassen, elektrotechniek, houtbewerking, autotechniek en bouwkunde. De opleiding bestaat uit twee leerjaren op school en een stagejaar bij een bedrijf. Een mooi en effectief project dat bijdraagt aan een beter leven voor honderden jongeren en hun families.

Optimistisch
En zo begin ik hoopvol en optimistisch aan het nieuwe jaar. Een jaar waarin de financiele problemen in Nederland en in de rest van de wereld nog niet voorbij zijn. Maar ook een jaar waarin weer vele Nederlanders zich in zullen zetten voor medemensen die het nog zo vreselijk veel minder hebben. Een jaar waarin wij en vele andere organisaties mooie projecten mogen uitvoeren om de allerarmsten bij te staan in hun ontwikkeling naar een beter leven. Ik kijk ernaar uit.

(Dit artikel is gepubliceerd in het Christelijk Weekblad van 11 januari 2013)

Dorcas Voedselactie (2): Hoogkarspel

In Hoogkarspel wordt de Dorcas Voedselactie gehouden bij de Deen. Als je richting de supermarkt loopt, kan het je niet ontgaan dat er iets aan de hand is. In het gangpad van het overdekte winkelcentrum worden de winkelende mensen vriendelijk gevraagd of ze misschien een product willen kopen voor de allerarmsten in Oost-Europa. De mensen die dat willen, kunnen nog vóór de winkel het betreffende product in hun karretje stoppen, daarmee de Deen in gaan, het met de rest van hun boodschappen afrekenen, en de producten voor Dorcas inleveren bij de vrijwilligers.

Ria de Boer is een van de organisatoren hier. Zij heeft goede ervaringen met de medewerking van de supermarkt. 'Vorig jaar raakten in de loop van de dag een aantal producten in de winkel op. Dat was jammer, want dan kunnen mensen die producten niet meer voor ons kopen. Dit jaar mocht ik daarom zelf een bestelling doorgeven aan Deen. Daarbij ben ik uitgegaan van zo'n zeventig complete pakketten die we vandaag en morgen hopen in te zamelen.'

Haar man is een van de mensen die het winkelend publiek aanspreken. Hij heeft een grote gele pompoen van huis meegenomen. Deze is op een strategische plek neergezet, om de aandacht van mensen te trekken. 'De pompoen is een aanknopingspunt om met de mensen in gesprek te komen', zegt meneer De Boer. 'Op die manier maak je gemakkelijk een praatje en kun je ook de actie onder de aandacht brengen.' Het is duidelijk dat hij het niet moeilijk vindt om mensen aan te spreken. Van de andere vrijwilligers hoor ik ook: 'We kennen hier veel mensen, dus die kun je gemakkelijk even aanspreken als ze langs komen.' Veel mensen reageren positief, maar er zijn ook mensen die niet mee willen doen - wat natuurlijk prima is - of die echt een beetje boos reageren. Een van de vrijwilligsters heeft net een paar negatieve reacties achter elkaar gehad, en voelt zich een momentje wat ontmoedigd. 'Iemand zei zelfs dat de mensen in Oost-Europa helemaal niet arm zijn. Een ander maakte een geïrriteerd gebaar met haar hand.' Hoewel iedereen natuurlijk volkomen vrij is om wel of niet een bijdrage te leveren, kan ik me heel goed voorstellen dat zulke ervaringen wel even een drempel opwerpen. Groot respect dat ik die mevrouw even later toch weer vriendelijk op een klant af zie stappen om de actie uit te leggen!

Alex Jonker doet dit jaar voor het eerst mee. Hij heeft de taak om de afgerekende producten in ontvangst te nemen. 'Je moet er wel even slag van krijgen', zegt hij, maar hij kan de kunst afkijken bij meneer De Boer die tegenover hem staan, en bij de andere medewerkers om hem heen. Het ontvangen van de producten is natuurlijk een dankbare taak, want hij mag de mensen bedanken die hun bijdrage hebben geleverd.

Meer informatie over de Dorcas Voedselactie: www.dorcasvoedselactie.nl.

Dorcas Voedselactie (1): Opperdoes

Deze week wordt in heel Nederland de Dorcas Voedselactie gehouden. Duizenden vrijwilligers verzamelen bij supermarkten en in kerken en scholen voedsel in voor de allerarmsten in Oost-Europa. Ik neem vandaag een kijkje bij twee supermarkten.

Actie in Opperdoes
Bij de Spar in Opperdoes lijkt het even of er helemaal geen actie is. Meestal staan de vrijwilligers tijdens de actie bij de in- en uitgang van de winkel, maar aan de buitenkant van de Spar is niets te zien. Wel zie ik een Dorcas-doos bij de kassa staan; ik zit dus toch goed! Als ik aan een van de Spar-medewerkers naar de actie vraag, verwijst hij me onmiddellijk door naar 'het opperhoofd van de actie', Willem Zwier, die net aan komt lopen. De vrijwilligers hebben hier een mooie plek midden in het pand toegewezen gekregen. Meneer Zwier neemt me mee de winkel in, waar een hoekje is gemaakt met de producten die op het voedsellijstje staan, maar ook met ingepakte voedseldozen. Hoe zit dat? 'Klanten kunnen hier de losse producten van het voedsellijstje kopen', legt meneer Zwier uit, 'maar ze kunnen ook een heel pakket of een half pakket kopen.' Op de dozen, die de vrijwilligers de afgelopen week al hebben ingepakt, is een lijst geplakt met alle producten die in de doos zitten en daarachter de prijzen. Een halve doos kost ruim 10 euro, een hele doos iets meer dan 21 euro. De losse producten of de halve of hele pakketten worden door de klant bij de kassa afgerekend, waarna de vrijwilligers van Dorcas de opbrengst ophalen en naar het magazijn brengen. Daar hebben ze een mooie ruimte ter beschikking gekregen, om alle producten te sorteren. Ook staat er een voorraad voorverpakte pakketten om vandaag en morgen in de winkel te verkopen.

'De kerken van Opperdoes organiseren de actie hier al jaren', aldus Zwier. 'De samenwerking is goed en er is een vast team medewerkers waar we jaarlijks een beroep op kunnen doen. De vrijwilligers zijn in blokken van twee uur ingedeeld. Zo is het goed te doen. En omdat je hier het dorp de meeste mensen wel kent, is het gemakkelijk om dingen met elkaar af te spreken. Daarnaast zijn we ook heel blij met de leuke medewerking van de Spar.' In Opperdoes wordt de Dorcas Voedselactie vandaag de hele dag gehouden, en morgen nog tot 14.00 uur. 'We hopen ongeveer honderd complete pakketten in te zamelen. Die brengen we morgenmiddag meteen naar Andijk.'

 

Meer informatie over de Dorcas Voedselactie: www.dorcasvoedselactie.nl.

Oog voor mensen in nood

Onlangs mocht ik voor het blad Baptisten.nu een interview houden met de nieuwe Dorcas-directeur Joeke van der Mei. Hij werkte tien jaar bij de Evangelische Alliantie en maakte deze zomer de overstap naar Dorcas. Bijzonder om in zo'n gesprek de gelegenheid te hebben om de drijfveren te horen van een nieuwe collega.

Joeke vertelde onder meer hoe zijn zesjarige zoon Manuel het laatste duwtje in de rug gaf in de beslissing om - na een hele goede periode bij de EA - van baan te veranderen. ‘Ik vertelde mijn kinderen dat ik erover dacht bij Dorcas te gaan werken, een organisatie die arme mensen helpt. Manuel zei: Dan wil ik al mijn geld aan Dorcas geven! Dat was aan het ontbijt. Toen hij ’s middags uit school kwam, liep hij regelrecht naar de la waar hij een portemonnee heeft met wat geld. Hij wilde dat echt aan de arme mensen geven. Dat ervoer ik echt als een knipoog.’

Dat het werk van Dorcas zo concreet is, vindt hij mooi. ‘De organisatie probeert arme mensen in Afrika en Oost-Europa aan een beter leven te helpen. Dat spreekt tot de verbeelding.’ Heeft Joeke iets met ontwikkelingssamenwerking? ‘Ik heb in de eerste plaats iets met het willen volgen van Jezus. Dat kan op heel veel manieren. Wat Dorcas doet, zit wel in het hart van het evangelie. En daar word ik warm van. De Here Jezus had echt oog voor mensen in nood en dat mogen wij ook hebben.’

10.000 vrijwilligers
Wat Dorcas over de grenzen doet, vindt Joeke fantastisch. ‘Er is zoveel onrecht; daar willen we als Dorcas iets in betekenen. Jezus heeft ons de opdracht gegeven om nu al iets te laten zien van zijn Koninkrijk. Het is de uitdaging om zijn boodschap serieus te nemen. Bij Dorcas wordt dat heel concreet gedaan. Daar word ik enthousiast van. Maar het zit ook in de manier waarop we hier als collega’s met elkaar omgaan en in de tienduizend vrijwilligers die in Nederland voor Dorcas actief zijn. Door geven en doen kun je gestalte geven aan een missionaire levensstijl, iets wat ook bij de EA een centraal onderwerp is en waar ik persoonlijk erg mee bezig ben. Overigens zie ik Dorcas als bediening en verlengstuk van de gemeente en niet als iets dat op zichzelf staat. We willen met ons werk dienstbaar zijn aan de Heer van de gemeente.’

Lees hier het hele artikel in Baptisten.nu (pagina 8 en 9).

Wij gaan weer naar school!

‘Ik mag naar school!’ Mijn nichtje Raphaëlle kijkt naar me op als ze dit grote nieuws aan mij vertelt. Trots. Ik betoon de gepaste eerbied voor het bereiken van deze mijlpaal. Mag ze écht al naar de grote school? Ja, ze is in de zomervakantie vier geworden en vanzelfsprekend is er nu een plekje in groep één voor haar. Vanzelfsprekend, want in Nederland kan in principe elk kind naar school. Elke ouder is verplicht zijn of haar kind onderwijs te laten volgen. Leren, jezelf ontwikkelen is een recht van elk kind.

In de strijd tegen armoede is onderwijs wel een van de meest zinvolle wapens. Wereldwijd kunnen ongeveer 800 miljoen volwassenen niet lezen en schrijven. Bijna al deze mensen wonen in ontwikkelingslanden. Gebrek aan kennis en vaardigheden gaat vaak hand in hand met armoede. Het is een spiraal waar maar moeilijk aan te ontsnappen is. Immers, als vader en moeder geen onderwijs hebben gevolgd en mede daardoor geen werk en inkomen hebben, kunnen zij hun kinderen ook niet naar school laten gaan. Voor deze kinderen ligt er dan een zelfde leven in het verschiet als voor hun ouders.

Spijbelen
Bij Dorcas helpen we daarom op verschillende manieren kinderen om naar school te gaan. Soms is daar alleen een paar schoenen voor nodig! Via een van onze adoptieprojecten in Oost-Europa werd een gezin met twee jongens geholpen. Na verloop van tijd hoorde onze medewerker ter plaatse dat de broertjes niet alle dagen naar school kwamen. De ene dag kwam de ene en de andere dag de andere. Vonden ze school soms niet leuk of niet belangrijk en spijbelden ze daarom zo vaak? Nee, de jongens bleken samen maar één paar schoenen te hebben. Dus konden ze alleen om de beurt naar school.

Het komt ook vaak voor dat kinderen niet naar school kunnen omdat hun ouders geen geld hebben om de benodigde schoolspullen te kopen. Elk jaar doen tientallen scholen en zondagsscholen in Nederland mee aan de Dorcas Rugzakactie. Daarbij zamelen kinderen pennen, potloden, schriften en andere schoolmaterialen in voor leeftijdsgenoten in Afrika en Oost-Europa. Zo kunnen die kinderen óók naar school en kunnen ze bouwen aan een betere toekomst voor zichzelf, hun familie en hun land.

En het is prachtig om de blijdschap en verrassing te zien van kinderen die hun rugzakje ontvangen en uitpakken. Zoals de zevenjarige Anya in Roemenië. Ze zit op een stoepje voor een smoezelig huisje. Twee parmantige staartjes in haar donkere haar. Stralende donkere ogen. Uit het helderblauwe tasje komen kleurige potloden, pennen en schriften, een liniaal, een puntenslijper, een gum … Zulke mooie dingen heeft Anya nog nooit gehad. En wat nog belangrijker is: ze mag naar school!

Spandoek
Zodra je ons dorp binnenrijdt, kan het je niet ontgaan. Er hangt een spandoek met de bekende slogan ‘Wij gaan weer naar school’. Natuurlijk, in eerste instantie wil de overheid automobilisten erop attent maken dat er weer scholieren aan het verkeer deelnemen.

Maar elke keer als ik de slogan lees, hoor ik mijn vierjarige nichtje, hoor ik een triomfantelijk koor van kinderstemmen. Wij, de kinderen van Nederland, mogen weer naar school. We hebben heerlijk genoten van zes of zeven weken vakantie en misschien hebben we niet heel veel zin om weer in de schoolbanken te schuiven, huiswerk te doen, proefwerken te maken. Maar we hebben de kans elke dag nieuwe dingen te leren en zo te werken aan onze toekomst.

(Dit artikel is gepubliceerd in het Christelijk Weekblad van 24 augustus 2012)

Jonge ondernemers

Cupcakes. Cindy heeft het gevoel dat ze nooit anders heeft gedaan dan cupcakes bakken en decoreren. Ze heeft er dan ook tientallen gemaakt de afgelopen twee weken. En omdat ze er steeds handiger in wordt en de marsepeinen ‘bekleding’ er elke keer strakker uitziet, krijgt ze er meer en meer plezier in. De opbrengst van de verkoop draagt trouwens ook aan dat gevoel bij. Cupcakes zijn in, dat is duidelijk.

Cindy is veertien jaar en volgt het tweede jaar van een vmbo-opleiding in Enkhuizen. Aan het begin van de maand heeft ze tijdens de economieles samen met drie klasgenoten een briefje van twintig euro gekregen. Nou ja, niet echt gekrégen. Het is een lening, een microkrediet. Alle vier hebben ze hun handtekening gezet onder een contract van de hulporganisatie Dorcas die het geld ter beschikking heeft gesteld. Het is de bedoeling dat ze het bedrag straks niet alleen terugbetalen, maar via ondernemerschap ook vermeerderd hebben. De winst is bestemd voor leeftijdsgenoten in de projecten van Dorcas. En zo zijn Cindy en haar klasgenoten aan het ‘ondernemen’ geslagen. Niet alleen mooi voor ‘het goede doel’, maar ook een leuke uitdaging.

Kleurige jurken
In Olokii, een dorp in Tanzania, is het twee uur later dan in Enkhuizen. Terwijl Cindy het aanrecht nog een beetje opruimt, ligt in Olokii de zestienjarige Nala al op haar matje te slapen. Ze droomt. Niet van kleurige cupcakes, maar van kleurige lappen stof. Van prachtige jurken die zij daarvan heeft gemaakt. Van klanten die hun bestelling op komen halen en er tevreden het afgesproken bedrag voor betalen.

Nala heeft vijf jongere broers en zussen. Hun moeder zorgt voor hen zo goed ze kan. Breed heeft het gezin het bepaald niet. Nala’s moeder heeft geen vaste baan, maar gaat elke dag op zoek naar betaalde klusjes op de markt of op een van de boerderijen verderop. Wanneer ze werk vindt, is er ’s avonds te eten.

Nu bijna een jaar geleden kreeg Nala de kans om een opleiding te gaan volgen in het vaktrainingscentrum van Dorcas. In dit centrum worden jongeren opgeleid tot onder meer timmerman, metselaar, kleermaker en kleuterleidster. In Olokii en omgeving heerst grote werkloosheid en zonder opleiding zijn de mogelijkheden om een baan te vinden helemaal nihil. Zo begon Nala vorig jaar gemotiveerd aan de vaktraining tot kleermaker. Inmiddels kan ze prima overweg met de naaimachine en heeft ze ook geleerd wat er komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijfje. Als ze binnenkort haar opleiding heeft afgerond, krijgt ze een microkrediet van omgerekend honderd euro vanuit het project mee. Daarmee kan ze de benodigde investeringen doen om haar eigen zaakje op te zetten. Drie jaar later moet ze de lening hebben afbetaald, zodat het bedrag weer aan een andere jonge ondernemer kan worden uitgeleend. Een jonge ondernemer zoals zijzelf … Blij is Nala. Blij en trots en hoopvol.

Creativiteit
Aan het eind van de actieperiode vertellen Cindy en haar collega-bakkers in de klas wat ze hebben gedaan om hun twintig euro te vermeerderen en welke winst ze aan Dorcas kunnen afdragen. Ook alle andere groepjes laten hun resultaten zien. Nu blijkt hoeveel creativiteit de actie heeft losgemaakt. Verschillende groepjes hebben dingen gebakken en verkocht: appeltaarten, cakes en pannenkoeken. Ook zijn er veel andere goederen verkocht, zoals tulpenbollen, fruit en tweedehands spullen. Anderen hebben optredens verzorgd voor kinderen in de buitenschoolse opvang of bingo georganiseerd voor ouderen in een verzorgingshuis. Twee Dorcas-medewerkers mogen, náást de terugbetaalde leningen, 2800 euro in ontvangst nemen voor het project in Olokii. Een prachtig resultaat!

(Dit artikel is gepubliceerd in het Christelijk Weekblad van 23 maart 2012)